Tiếng ồn rơ-le cơ của máy bơm tăng áp thường xuất phát từ bộ phận cảm biến áp suất hình vuông hoặc tròn nhỏ gắn trực tiếp trên thân bơm hoặc đường ống. Để kiểm tra và điều chỉnh nó, bạn sẽ cần một số dụng cụ cơ bản. Hãy chuẩn bị một chiếc tua vít (dẹt hoặc bake, tùy loại ốc), một cờ lê phù hợp với các đai ốc trên rơ-le, và có thể là một đồng hồ đo áp suất (nếu bạn muốn kiểm tra áp lực chính xác).
Quan trọng nhất, hãy ngắt hoàn toàn nguồn điện cấp cho máy bơm tại cầu dao hoặc aptomat tổng. Việc này giúp bạn tránh nguy cơ điện giật nguy hiểm. Đồng thời, khóa van cấp nước vào máy bơm để tránh nước tràn ra ngoài trong quá trình thao tác. Luôn làm việc trong môi trường khô ráo, tránh để nước dính vào các bộ phận điện.
.png)
Để điều chỉnh, bạn cần biết rơ-le áp suất trông như thế nào và các bộ phận của nó hoạt động ra sao. Rơ-le áp suất cơ là một hộp nhỏ, thường có màu đen hoặc xanh, hình vuông hoặc tròn, được gắn vào đường ống nước hoặc đầu bơm. Bên trong nó có một màng chắn (diaphragm) cảm biến áp lực nước và một bộ lò xo cùng các tiếp điểm điện. Thông thường, bạn sẽ thấy hai con vít điều chỉnh:
Vít lớn (hoặc lò xo lớn): Vít này dùng để điều chỉnh áp lực tối thiểu (áp lực bật) của bơm. Khi áp lực nước trong đường ống giảm xuống dưới mức cài đặt này, rơ-le sẽ đóng mạch và bơm sẽ khởi động.
Vít nhỏ (hoặc lò xo nhỏ): Vít này dùng để điều chỉnh độ chênh lệch áp lực (delta P) giữa điểm bật và điểm tắt. Nó xác định áp lực tối đa mà bơm sẽ đạt được trước khi rơ-le ngắt điện (áp lực tắt = áp lực bật + độ chênh lệch).
Khi áp lực nước giảm, màng chắn sẽ di chuyển, tác động vào lò xo và làm tiếp điểm đóng lại, bơm chạy. Ngược lại, khi áp lực tăng lên đủ, lò xo sẽ đẩy tiếp điểm ra, ngắt điện bơm. Tiếng "tạch tạch" chính là âm thanh của tiếp điểm đóng/ngắt.
Ghi nhận thông số hiện tại: Trước khi điều chỉnh, hãy ghi lại vị trí ban đầu của cả hai con vít để có thể quay về trạng thái ban đầu nếu cần.
Điều chỉnh áp lực bật (vít lớn):
Xoay vít lớn (hoặc nén lò xo lớn) theo chiều kim đồng hồ để tăng áp lực bật (bơm sẽ bật ở áp lực cao hơn).
Xoay ngược chiều kim đồng hồ để giảm áp lực bật (bơm sẽ bật ở áp lực thấp hơn).
Mỗi lần điều chỉnh, chỉ xoay một lượng nhỏ (ví dụ: 1/4 hoặc 1/2 vòng).
Điều chỉnh độ chênh lệch áp lực (vít nhỏ):
Xoay vít nhỏ (hoặc nén lò xo nhỏ) theo chiều kim đồng hồ để tăng độ chênh lệch áp lực (áp lực tắt sẽ cao hơn).
Xoay ngược chiều kim đồng hồ để giảm độ chênh lệch áp lực (áp lực tắt sẽ thấp hơn, gần với áp lực bật hơn).
Việc giảm độ chênh lệch có thể làm bơm bật/tắt thường xuyên hơn, tăng tiếng ồn.
Kiểm tra sau điều chỉnh: Sau mỗi lần điều chỉnh, hãy mở lại van nước và cấp điện cho bơm. Mở một vòi nước để bơm hoạt động, sau đó khóa vòi lại. Lắng nghe tiếng "tạch tạch" và quan sát áp lực nước. Lặp lại quá trình điều chỉnh từng chút một cho đến khi đạt được áp lực mong muốn và tiếng ồn chấp nhận được. Mục tiêu là tìm được điểm cân bằng để bơm không bật/tắt quá thường xuyên mà vẫn đảm bảo đủ áp lực.
.png)
Điều chỉnh có thể giúp ích, nhưng không phải lúc nào cũng là giải pháp triệt để, đặc biệt nếu rơ-le đã quá cũ hoặc hư hỏng.
Không điều chỉnh quá mức: Tránh điều chỉnh áp lực quá cao, vượt quá giới hạn chịu đựng của đường ống và các thiết bị nước trong nhà, vì có thể gây rò rỉ hoặc vỡ ống. Hầu hết các rơ-le cơ có giới hạn áp lực làm việc nhất định.
Xem xét tuổi thọ rơ-le: Nếu rơ-le đã quá cũ, tiếp điểm bị mòn hoặc lò xo yếu, việc điều chỉnh có thể không còn hiệu quả. Khi đó, tiếng ồn có thể vẫn còn hoặc thậm chí tệ hơn do tiếp điểm không ổn định. Trong trường hợp này, việc thay thế rơ-le mới là cần thiết. Bạn có thể chọn loại rơ-le điện tử để loại bỏ hoàn toàn tiếng ồn "tạch tạch".
Vấn đề khác gây tiếng ồn: Đôi khi, tiếng ồn không chỉ do rơ-le mà còn do bơm bị chạy khô, đường ống bị tắc nghẽn, hoặc van một chiều bị kẹt. Hãy kiểm tra tổng thể hệ thống nước để đảm bảo không có vấn đề tiềm ẩn nào khác đang gây áp lực lên rơ-le.
Cân nhắc nâng cấp bơm: Nếu tiếng ồn của rơ-le cơ vẫn là vấn đề lớn và bạn muốn một giải pháp triệt để, êm ái hơn cùng với khả năng tiết kiệm điện, việc đầu tư vào một chiếc máy bơm tăng áp điện tử hoặc đặc biệt là máy bơm tăng áp biến tần là lựa chọn tốt nhất về lâu dài. Các dòng bơm này được thiết kế để hoạt động siêu êm ái và không sử dụng rơ-le cơ gây tiếng ồn.
